Konya Bölge İdare Mahkemesi 1. İdari Dava Dairesi, 7068 sayılı Kanun kapsamında verilen meslekten çıkarma cezasını usul yönünden hukuka aykırı bularak iptal etti. Karar, özellikle disiplin süreçlerinde “son savunma hakkı”nın usulüne uygun tanınması gerekliliğini vurgulayan önemli bir emsal niteliği taşıyor.
Olayın Geçmişi
Davacı, Konya İl Jandarma Komutanlığı’nda sözleşmeli uzman erbaş olarak görev yapıyordu. İddialara göre davacı, “hizmete özel” bir belgeyi WhatsApp üzerinden üç farklı uzman askerle paylaştı. Bu paylaşım sonrasında belge sosyal medyada yayımlandı ve bir dernek tarafından İçişleri Bakanlığı’na şikâyet konusu yapıldı.
Bu eylem nedeniyle Konya İl Jandarma Disiplin Kurulu, 7068 sayılı Kanun’un 8/6-(d) maddesi uyarınca davacıya meslekten çıkarma cezası verdi. Yüksek Disiplin Kurulu kararı onayladı ve İçişleri Bakanı da bu kararı tasdik etti.
Davacının İtirazları
Davacı vekili, şu hususlarda itirazda bulundu:
- Aynı olaydan adli yargıda beraat kararı verilmesine rağmen bu durumun dikkate alınmaması,
- Yüksek Disiplin Kurulu tarafından son savunmasının alınmaması,
- Masumiyet karinesinin ihlali,
- Disiplin soruşturmasını başlatan kişinin kurulda üye olarak oy kullanması,
- Ölçülülük ilkesine uyulmaması ve alt ceza değerlendirmesi yapılmaması.
Yasal Çerçeve
Anayasa’nın 129. maddesi ve 7068 sayılı Kanun’un 31. maddesi, disiplin cezalarında memura savunma hakkı tanınmasını zorunlu kılar. Özellikle Devlet memurluğundan çıkarma gibi en ağır cezalarda, ilgilinin:
- İddiaları,
- Dayanak delilleri,
- Fiilin hukuki nitelendirmesini,
- Önerilen cezayı
öğrenmesi ve buna karşı savunma yapma imkânı bulunması gerekir.
Mahkemenin Değerlendirmesi
Bölge İdare Mahkemesi, dosyadaki bilgi ve belgeleri incelediğinde şu sonuca vardı:
- Yüksek Disiplin Kurulu, davacı hakkında memuriyetten çıkarma cezası teklif etmiş olmasına rağmen 7068 sayılı Kanun’un 31. maddesinde düzenlenen son savunma hakkı usulüne uygun şekilde kullandırılmamıştı.
- Savunma hakkı ihlali, işlemi başlı başına hukuka aykırı kılıyordu.
- Ancak bu durum, davacının eylemlerinin yeniden değerlendirilerek yeni bir disiplin cezası verilmesine engel teşkil etmez.
Karar
Mahkeme, Konya 2. İdare Mahkemesi’nin davanın reddine ilişkin kararını kaldırarak:
- Dava konusu işlemin iptaline,
- Davacıya yargılama gideri ve vekalet ücretinin ödenmesine,
- Kararın Danıştay’a temyiz yolunun açık olmasına
oybirliği ile karar verdi.
Emsal Niteliği
Bu karar, disiplin işlemlerinde “son savunma hakkı”nın usule uygun şekilde tanınmamasının tek başına işlemi iptal ettirebileceğini ortaya koyuyor. Kamu görevlileri açısından bu hak, Anayasa ile güvence altına alınmış olup, savunma yapılmadan verilen disiplin cezaları hukuken sakat hale gelebiliyor.
Özellikle meslekten çıkarma gibi ağır yaptırımlarda, disiplin kurulları ve amirler; ilgili personelin iddiaları, delilleri ve önerilen ceza hakkında tam bilgi sahibi olmasını ve buna karşı kendisini savunabilmesini sağlamakla yükümlü.
